Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından Resmi Gazete’nin bugün yayımlanan sayısında M2, M3, N2 ve N3 kategorisindeki motorlu araçların olay veri kaydedici sistemi ile donatılmasına ve bu sistemlere ilişkin tip onayı için özel test prosedürleri ve teknik gerekliliklere ilişkin hükümleri ve bunların uygulanmasına ait usul ve esasları açıklayan Olay Veri Kaydedici Sistemine İlişkin Ağır Hizmet Araçlarının Tip Onayı Hakkında Yönetmelik yayımlanmıştır.

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından:

OLAY VERİ KAYDEDİCİ SİSTEMİNE İLİŞKİN AĞIR HİZMET ARAÇLARININ

TİP ONAYI HAKKINDA YÖNETMELİK

(AB/2024/2220)

Amaç ve kapsam

MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin amacı; M₂, M₃, N₂ ve N₃ kategorisindeki motorlu araçların olay veri kaydedici sistemi ile donatılmasına ve bu sistemlere ilişkin tip onayı için özel test prosedürleri ve teknik gerekliliklere ilişkin hükümleri ve bunların uygulanmasına ait usul ve esasları belirlemektir.

(2) Bu Yönetmelik; 19/4/2020 tarihli ve 31104 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçlar ve Römorkları ile Bunların Aksam, Sistem ve Ayrı Teknik Ünitelerinin Tip Onayı ve Piyasa Gözetimi ve Denetimi Hakkında Yönetmelik (AB/2018/858)’in 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerinde tanımlandığı şekilde; M₂, M₃, N₂ ve N₃ kategorisindeki motorlu araçlar için geçerlidir.

Dayana

MADDE 2- (1) Bu Yönetmelik; 13/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 29 uncu maddesine, 5/3/2020 tarihli ve 7223 sayılı Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanununun 4 üncü maddesine ve 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 388 inci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.

Olay veri kaydedici sistemi için uygulanabilir teknik gereklilikler

MADDE 3- (1) Bir aracın olay veri kaydedici sistemi aşağıda belirtilen teknik gerekliliklere uygun olur:

a) 169 sayılı BM/AEK Regülasyonu.

b) 4 üncü, 5 inci ve 6 ncı maddeler.

(2) Ayrı teknik ünite olarak onaylanacak olay veri kaydedici sistemi 169 sayılı BM/AEK Regülasyonunun 5.3 üncü giriş maddesi, 5.3.3 üncü ila 5.3.5 inci maddeleri ile 5.5 inci maddesine uygun olur.

(3) Bir motorlu aracın, ayrı teknik ünite olarak tip onaylı bir olay veri kaydedici sistemi ile donatıldığı durumda; araç ve aracın olay veri kaydedicisi sistemi, birinci fıkrada belirtilen teknik gerekliliklere uygun olur. Ancak 169 sayılı BM/AEK Regülasyonunun 5 inci maddesinin amaçları bakımından 5.1 inci, 5.2 nci, 5.3.1 inci, 5.3.2 nci ve 5.4 üncü maddelerine uygunluk aranır.

Veri güvenliği

MADDE 4- (1) Olay veri kaydedici sisteminin kaydettiği ve depoladığı çarpışma ile ilgili veriler, 155 sayılı BM/AEK Regülasyonunun orijinal serisi veya sonraki herhangi bir değişiklik serisinde belirtilen teknik gereklilikler ve geçiş hükümlerine uygun olarak manipülasyona karşı korunur.

(2) Olay veri kaydedici sisteminde gerçekleştirilen yazılım güncellemeleri, bunların tehlikeye atılmasını ve geçersiz güncellemeleri makul ölçüde önlemek için korunur.

Verilerin alınması

MADDE 5- (1) Olay veri kaydedici sistemleri tarafından kaydedilen çarpışma ile ilgili veriler, Motorlu Araçlar ve Römorkları ile Bunların Aksam, Sistem ve Ayrı Teknik Ünitelerinin Tip Onayı ve Piyasa Gözetimi ve Denetimi Hakkında Yönetmelik (AB/2018/858)’in EK X’unun 2.9 uncu maddesinde belirtilen standart hâle getirilmiş veri link bağlantı elemanı üzerinde seri veri kapısı vasıtasıyla sağlanır. Seri veri kapısının bir çarpışmadan sonra artık işlevsel olmadığı durumlarda, veriler olay veri kaydedici sistemi üzerinden doğrudan alınabilir olmalıdır.

(2) Araç imalatçısı; tip onay kuruluşuna ve tip onay kuruluşunun talebi üzerine, ilgili aksam, teşhis aracı veya test ekipmanı imalatçısına veya tamircisine, olay verilerine nasıl erişilebileceği, bunların nasıl alınabileceği ve yorumlanabileceği hakkında bilgi sağlar.

(3) Araçlar ve olay veri kaydedici sistemleri, bir veri alma aracının aşağıdaki veri öğelerini içeren olay raporları üretmesine olanak verecek şekilde tasarlanır. Araç imalatçısı (b) bendinde yer alan verilerin, aynı zamanda 169 sayılı BM/AEK Regülasyonunun 5.4.1 inci maddesinde belirtilen darbeden sonra da mevcut olduğunu gösterir:

a) 169 sayılı BM/AEK Regülasyonu uyarınca gerekli olan zorunlu veri öğelerinin her biri.

b) Olay veri kaydedici sisteminin bulunduğu aracın belirli araç tipi, varyant ve versiyonu (takılı aktif güvenlik ve kaza önleme sistemleri dahil).

(4) Olay veri kaydedici sistemi tarafından kaydedilen veriler, aracın kilidini açmaya veya alet kullanmaya gerek kalmadan erişilebilen arayüzler üzerinden veya kablosuz bağlantılar için araç arayüzleri üzerinden erişime açılmaz.

(5) Birinci fıkraya göre erişime açılan olay veri kaydedici sisteminin verileri;

a) Makine tarafından okunabilir bir formatta mevcut olur.

b) Gerçek bir kişiyle ilişkilendirilmesine olanak verecek hiçbir bilgiyi içermez veya bu bilgilerle birlikte sunulmaz.

Yola uygunluk testi için hükümler

MADDE 6- (1) Araçların periyodik yola uygunluk testleri amacıyla, olay veri kaydedici sisteminin aşağıdaki özelliklerinin doğrulanması mümkün olur:

a) Aracın ana kontrol anahtarının etkinleştirilmesi ve herhangi bir ampul kontrolünün ardından arıza uyarı sinyali durumunun gözle görülür şekilde gözlemlenmesiyle doğru çalışma durumu kontrol edilir. Arıza uyarı sinyalinin ortak bir alanda görüntülendiği durumlarda (iki veya daha fazla bilgi fonksiyonunun/sembolünün aynı anda görüntülenemeyeceği alan), arıza uyarı sinyali durumundan önce ilk olarak ortak alanın işlevsel olup olmadığı kontrol edilir.

b) Aracın teknik özelliklerinin buna izin verdiği ve gerekli verilerin mevcut olduğu durumda bir elektronik araç arayüzünün kullanılmasıyla doğru işlevsellik ve yazılım bütünlüğü kontrol edilebilir. İmalatçılar; yola uygunluk testine yetkili kurum tarafından talep edilmesi hâlinde, elektronik araç arayüzünün kullanımına ilişkin teknik bilgilerin mevcut olmasını sağlar.

Avrupa Birliği mevzuatına uyum

MADDE 7- (1) Bu Yönetmelik; (AB) 2019/2144 sayılı Tüzüğü tamamlayan, Olay Veri Kaydedicileri ile İlgili Olarak Ağır Hizmet Araçlarının Tip Onayına ve Bu Sistemlerin Ayrı Teknik Üniteler Olarak Tip Onayına ilişkin Özel Test Prosedürleri ve Teknik Gerekliliklere Yönelik Ayrıntılı Kurallar Belirleyen ve (AB) 2019/2144 sayılı Tüzüğün EK II'sini tadil eden 26/7/2024 tarihli ve (AB) 2024/2220 sayılı Yetki Devrine Dayanan Komisyon Tüzüğü dikkate alınarak Avrupa Birliği mevzuatına uyum çerçevesinde hazırlanmıştır.

Yürürlük

MADDE 8- (1) Bu Yönetmelik 7/1/2026 tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 9- (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Sanayi ve Teknoloji Bakanı yürütür.