Konu ile alakalı olarak Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğünün görüş yazısına birlikte bakalım.

Bilindiği üzere, 18/04/1999 tarihli ve 23670 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmeliğin 2 nci maddesinde, "Bu Yönetmelik, özel kanunlardaki düzenlemeler saklı kalmak kaydıyla;

a) 13/12/1983 tarihli ve 190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (I) ve (III) sayılı cetvellerde yer alan kadrolarda,

b) İl özel idareleri ve belediyeler ile bunların kurdukları birlik, müessese ve işletmelere ait memur kadrolarında,

... istihdam edilen personelin, müdür ve daha alt görevlere yapılacak görevde yükselme mahiyetindeki asaleten atamaları ile en az ortaöğretim düzeyinde mesleki veya teknik eğitim sonucu ihraz edilen unvanlara ilişkin unvan değişikliği mahiyetindeki asaleten atamaları hakkında uygulanır…" hükmü yer almaktadır.

Anılan Genel Yönetmeliğin "Görevde Yükselme Yönetmelikleri" başlıklı 15 inci maddesinde, "Belediyeler ve bunların kurdukları birlik, müessese ve işletmeler ile bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlardaki personel için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, il özel idareleri ve bunların kurdukları birlik, müessese ve işletmeler ile bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlardaki personel için İçişleri Bakanlığı; yükseköğretim üst kuruluşları ile yükseköğretim kurumlarındaki personel için Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı olmak üzere kurumlar, bu Yönetmeliğin kapsamına giren görevlere atanacaklarda aranacak şartları ve yapılacak sınavlara ilişkin usul ve esaslar ile diğer hususları Devlet Personel Başkanlığının uygun görüşünü alarak bu Yönetmeliğe aykırı olmamak üzere çıkaracakları yönetmelikle düzenler.

Bu Yönetmeliğin uygulanması sırasında doğacak tereddütleri gidermeye Devlet Personel Başkanlığı yetkilidir." hükmü bulunmaktadır.

Nitekim, bahse konu Genel Yönetmelik hükümlerine dayanılarak hazırlanan Belediye ve Bağlı Kuruluşları ile Mahalli İdare Birlikleri Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmeliğin;

"Amaç" başlıklı 1 inci maddesinin birinci fıkrasında, "Bu Yönetmeliğin amacı, liyakat ve kariyer ilkeleri çerçevesinde, hizmet gerekleri ve personel planlaması esas alınarak, belediyeler ve bağlı kuruluşları ile bunların kurdukları birlik, müessese ve işletmelerde görev yapan Devlet memurlarının görevde yükselme ve unvan değişikliklerine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir." hükmü,

"Tanımlar" başlıklı 4 üncü maddesinin birinci fıkrasında, "Bu Yönetmelikte geçen;

a) Alt görev: 10/7/2018 tarihli ve 30474 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 509 uncu maddesinde yer alan hiyerarşik kademeler çerçevesinde daha alt hiyerarşi içindeki görevleri,

...

c) Aynı düzey görev: Hiyerarşi, görev, yetki ve sorumluluk açısından aynı grupta ya da grup içinde alt gruplar olması halinde aynı alt grupta gösterilen görevleri,

… ifade eder." hükmü,

"Görevde yükselme ve unvan değişikliğine tabi kadrolar" başlıklı 5 inci maddesinin birinci fıkrasında, "Görevde yükselmeye tabi kadrolar aşağıda belirtilmiştir:

… d) İdari hizmetler grubu;

1) Ayniyat saymanı, muhasebeci, kontrol memuru, eğitmen,

2) Bilgisayar işletmeni, veri hazırlama ve kontrol işletmeni, veznedar, anbar memuru, ayniyat memuru, belediye trafik memuru, bilet satış memuru, evlendirme memuru, gemi adamı, koruma ve güvenlik görevlisi, gişe memuru, memur, mutemet, sayaç memuru, tahsildar, şoför. ..." hükmü, "Görevde yükselme suretiyle atanacaklarda aranacak genel şartlar" başlıklı 6 ncı maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde, "657 sayılı Kanunun 68 inci maddesinde belirtilen atanabilme şartlarını taşımak,

" hükmü,

"Görevde yükselme sınavına tabi olarak atanacaklarda aranacak özel şartlar" başlıklı 7 nci maddesinde, "...

ı) Bilgisayar işletmeni, veri hazırlama ve kontrol işletmeni, veznedar, anbar memuru, ayniyat memuru, belediye trafik memuru, bilet satış memuru, evlendirme memuru, gişe memuru, memur, mutemet, sayaç memuru ve tahsildar kadrolarına atanabilmek için;

1) En az ortaöğrenim mezunu olmak,

2) Veri hazırlama ve kontrol işletmeni ile bilgisayar işletmeni kadrolarına atanabilmek için ayrıca Milli Eğitim Bakanlığı onaylı bilgisayar işletmeni sertifikasına sahip olmak veya bitirdiği okulun ders müfredatında en az iki dönem bilgisayarla ilgili ders aldığını belgelemek veya bilgisayara ilişkin konularda kurumlarca açılan en az 60 saatlik hizmet içi eğitimlere katılıp başarılı olduğunu gösterir belgeye sahip olmak,

3) 5 inci maddenin birinci fıkrasının (e) bendinde yer alan kadrolarda ayrı ayrı veya toplam en az iki yıl hizmeti bulunmak," hükmü,

Aynı Yönetmeliğin "Hizmet grupları arasında geçişler" başlıklı 19 uncu maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi ise, "Gruplar arası görevde yükselme niteliğindeki geçişler ve alt gruptan üst gruplara geçişler görevde yükselme sınavına tabidir. Yerel yönetimlerde ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarında daha önce bulunulan görevler ile bu görevlerle aynı düzey görevlere veya daha alt düzeydeki görevlere, görevde yükselme sınavına tabi tutulmadan genel hükümlere göre atama yapılabilir." hükmüne amirdir.

Öte yandan, Belediye ve Bağlı Kuruluşları ile Mahalli İdare Birlikleri Norm Kadro İlke ve Standartlarına Dair Yönetmeliğin;

"Norm kadro fazlası kadroların kullanımı" başlıklı ek 5 inci maddesinin birinci fıkrasında, "Turizm, sanayi ve ticaret özellikleri ile nüfuslarının değişmesi nedeniyle mevcut alt grubundan daha aşağıdaki bir alt gruba geçen belediyeler, kadrolarını yeni alt grupları için belirlenmiş norm kadro sayılarına uygun hale getirirler. Unvanlar ve personel grupları itibarıyla norm kadro sayılarına uygun hale getirilemeyen mevcut dolu kadrolar bu Yönetmeliğin geçici 3 üncü maddesi çerçevesinde dondurulmuş sayılır." hükmüne,

"Norm kadro fazlası kadrolar" başlıklı geçici 3 üncü maddesinin birinci fıkrasında, "Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihte, mahalli idarelerde unvanlar ve personel grupları itibarıyla mevcut bulunan memur kadro sayısının; Yönetmeliğin ekinde yer alan norm kadro standartları cetvellerinde unvanlar ve personel grupları itibarıyla kendi alt grupları için belirlenmiş memur norm kadro sayısından fazla olan kısmı ile mevcut dolu sürekli işçi kadro sayısının alt gruplar itibarıyla kendileri için belirlenmiş toplam sürekli işçi norm kadro sayısından fazla olan kısmı dondurulmuştur. Sayı itibarıyla dondurulan bu kadrolardan boş olanlar bu Yönetmeliğe uygun olarak meclis kararı ile iptal edilir." hükmüne yer verilmiş olup söz konusu hükümlerden, Yönetmeliğin yayımlandığı tarihte mahalli idarelerde kullanılmakla beraber Yönetmelikte yer verilmeyen kadrolardan dolu olanların boşalıncaya dek dondurulduğu anlaşılmaktadır.

Mezkûr Yönetmeliğin;

"Kadro ihdası" başlıklı 10 uncu maddesinde, "(1) 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi memur kadroları ile sürekli işçi kadroları bu Yönetmeliğe uygun olarak meclisler tarafından ihdas edilir. Memur kadrolarının ihdası için Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek-5 Belediye ve Bağlı Kuruluşları ile Mahalli İdare Birlikleri Kadro Cetvellerinden (I) sayılı cetvel, sürekli işçi kadrolarının ihdası için ise (V) sayılı cetvel eksiksiz olarak doldurularak ihdas gerekçeleriyle birlikte meclise sunulur. Kadroların iptalinde de aynı usul uygulanır. Kadroların ihdas, iptal ve değişikliklerinde Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek-5 Belediye ve Bağlı Kuruluşları ile Mahalli İdare Birlikleri Kadro Cetvellerinden (IV) ve (VII) sayılı cetveller düzenlenir." hükmü,

"Kadro değişikliği" başlıklı 11 inci maddesinde, "(1) Boş memur kadrolarında sınıf, unvan ve derece değişikliği ile boş memur kadrolarının iptali ve dolu kadrolarda derece değişikliği meclis kararı ile yapılır. Boş kadro değişikliklerinde Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek-5 Belediye ve Bağlı Kuruluşları ile Mahalli İdare Birlikleri Kadro Cetvellerinden (II) sayılı cetvel, dolu kadro değişikliklerinde ise (III) sayılı cetveli eksiksiz doldurularak değişiklik gerekçeleriyle birlikte meclise sunulur.

(2) Birinci fıkraya göre kadroları değiştirilenlerin özlük hakları, değiştirilen yeni kadrolara atanma işlemleri tamamlanıncaya kadar eski kadro dereceleri esas alınarak ödenir. Yeni kadrolara atanma tarihi meclis karar tarihini takip eden aybaşını geçemez." hükmü,

"Kadro kütüğünde yer almayan kadro unvanları" başlıklı geçici 4 üncü maddesinde, "(1) Bu Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek – 4 Kadro Kütüklerinden (I) sayılı Memur Kadro Kütüğünde ya da norm kadro standartları cetvellerinde kendi alt gruplarında yer verilmeyen kadro unvanlarından dolu olanlarda yapılacak derece değişikliklerinde, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 36 ncı maddesinde belirtilen öğrenim durumu itibariyle yükselinebilecek en üst dereceyi aşmamak kaydıyla 190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararname eki cetvellerde aynı veya benzer unvanlı kadrolar için tespit olunan en üst ve en alt derece aralığı esas alınır." hükmü yer almaktadır.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri çerçevesinde,

- Kadrosu kaldırılan mezbaha memurunun Belediye ve Bağlı Kuruluşları ile Mahalli İdare Birlikleri Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmeliğin 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinin (2) numaralı alt bendinde sayılan kadrolara, söz konusu kadrolar için aranan öğrenim ve sertifika gibi belgelere sahip olma şartlarını taşımak kaydıyla, sınavsız, genel hükümlere göre atanabileceği,

- Söz konusu kadronun şahsa bağlı kadro olduğu, bu kadronun iptal ve değişikliğinin Belediye ve Bağlı Kuruluşları ile Mahalli İdare Birlikleri Norm Kadro İlke ve Standartlarına Dair Yönetmeliğin ilgili hükümleri uyarınca meclis kararı ile yapılması,

-Mezbaha memuru olarak görev yapan personelin kadro unvanının başka kadro unvanları ile değiştirilmesi işlemi için memurun muvafakatinin alınması gerektiği değerlendirilmektedir.