Konuya dair Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğünce verilen görüş yazısını sizler için inceledik.

Özel güvenlik görevlilerinin, diğer faaliyetleri yürüten işçilerle aynı SGK sicil numarası üzerinden bildirilmelerinin belediye iştiraklerine ait işyerlerinin işkolu tespitinde ve grev oylamalarında 6356 sayılı Kanun hükümlerinin uygulamasında önemli problemlere yol açtığı, yaşanan problemlerin önüne geçilebilmesi ve mevzuat hükümlerinin gereğinin yerine getirilebilmesi için yerel yönetimlere, özel güvenlik görevlilerinin güvenlik faaliyetine uygun NACE kodu ile ayrı bir SGK sicil numarası üzerinden bildirim işlemlerinin gerçekleştirilmesine ilişkin ilgi (a) yazıya istinaden konunun ilgi (b) yazımız ile kapsama dahil yerel yönetimlere duyurusu yapılmıştır.

İlgi (c) yazıda, ilgi (b) yazıya istinaden özel güvenlik biriminin NACE kodunun 80.10 olarak değiştirildiğinden özel güvenlik görevlilerinin sendika üyeliklerinin düştüğü, yürürlükte bulunan Toplu İş Sözleşmesi imzalandığında özel güvenlik görevlileri sendika üyesi sıfatına haiz olduğundan anlaşma sağlanan tüm haklardan yararlandığı, ancak üyeliklerin düşmesi neticesinde kazanılmış hak bağlamında özel güvenlik görevlilerinin yetkili sendikaya dayanışma aidatı ödeyerek bu haklardan faydalanmaya devam edip etmeyeceği, dayanışma aidatı ile doğmuş haklardan faydalanamayacaksa özel güvenlik görevlilerinin mevcut haklarının korunması için nasıl bir yol izleneceğine ilişkin görüş talep edilmektedir.

Bilindiği üzere, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanununun 3 üncü maddesinde, "(1) Kuruluşlar, bu Kanundaki kuruluş usul ve esaslarına uyarak önceden izin almaksızın kurulur. Sendikalar kuruldukları işkolunda faaliyette bulunur.

(2) Kamu işveren sendikalarının, aynı işkolundaki kamu işverenleri tarafından kurulması ve faaliyette bulunması şartı aranmaz." hükmü ile 34 üncü maddesinde, "(1) Bir toplu iş sözleşmesi aynı işkolunda bir veya birden çok işyerini kapsayabilir. ..." hükmü yer almaktadır. Söz konusu düzenlemeler çerçevesinde 6356 sayılı Kanun kapsamında işçi sayılanlar çalıştıkları işyerinin işkolunda faaliyet gösteren sendikalara üye olabilmektedir. Bununla birlikte, toplu iş sözleşmeleri ise aynı işkolundaki işyeri/işyerlerini kapsayabilmektedir.

Mezkûr Kanunun "Toplu iş sözleşmesinden yararlanma" başlıklı 39 uncu maddesinin birinci fıkrasında, "Toplu iş sözleşmesinden taraf işçi sendikasının üyeleri yararlanır." hükmü ve dördüncü fıkrasında, "Toplu iş sözleşmesinin imzası sırasında taraf işçi sendikasına üye olmayanlar, sonradan işyerine girip de üye olmayanlar veya imza tarihinde taraf işçi sendikasına üye olup da ayrılanlar veya çıkarılanların toplu iş sözleşmesinden yararlanabilmeleri, toplu iş sözleşmesinin tarafı olan işçi sendikasına dayanışma aidatı ödemelerine bağlıdır." hükmü ile toplu iş sözleşmesinden yararlanmaya ilişkin hususlar düzenlenmiştir.

Konuya ilişkin olarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Çalışma Genel Müdürlüğünün 04.07.2025 tarihli ve E-26742869-000-501533 sayılı görüş yazısında, "Bu kapsamda; 6356 sayılı Kanuna göre 20 adet işkolu belirlenmiş olup, her işkolunda faaliyette bulunmak üzere kurulmuş işçi sendikaları bulunmaktadır. İşçiler çalıştıkları işyerinin sınıflı olduğu işkolunda kurulu bir sendikaya üye olabilmektedir. İlgili Kanunun 41 inci maddesinde belirtilen hükümlere göre yeterli üye sayısına sahip olan sendika toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkili olup, toplu görüşmeleri başlatabilmektedir. İşçiler, görüşmeler neticesinde çalıştıkları işyerinin işkolunu kapsayacak şekilde bağıtlanan toplu iş sözleşmesinden, Kanunun 39 uncu maddesinde belirtilen hususlar çerçevesinde yararlanılabilmektedir.

Bu itibarla, 6356 sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde; toplu iş sözleşmesinin kapsam dahilinde işçi statüsünde çalışanların; toplu iş sözleşmesi hükümlerinden, olan işyerlerinin işkolunda taraf sendikanın üyesi olunması veya taraf sendikaya dayanışma aidatının ödenmesi yoluyla yararlanılabileceği mütalaa edilmektedir." denilmiştir.

Bu itibarla, ilgi (c) yazıda bahsi geçen konu hakkında yukarıda yer verilen hüküm ve açıklamalar çerçevesinde işlem tesis edilmesinin gerektiği mütalaa edilmektedir.