Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğü tarafından 5393 sayılı Belediye Kanununun 49 uncu maddesine göre çalıştırılan sözleşmeli personelin sözleşmelerinin yenilenmesi üzerine aynı maddede belirtilen personel gideri oranının aşıldığından bahisle kamu zararı çıkarıldığı belirtilerek, kamu zararı teklifinin belediye başkanı tarafından kaldırılması ile söz konusu personelin sözleşmelerinin yenilenmesi hususunda verilen görüş aşağıdaki gibidir.

5393 sayılı Belediye Kanunun Norm Kadro ve Personel İstihdamı başlıklı 49 uncu maddesinin 8 inci fıkrasında; “Belediyenin yıllık toplam personel giderleri, gerçekleşen en son yıl bütçe gelirlerinin 213 sayılı Vergi Usul Kanununa göre belirlenecek yeniden değerleme katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak miktarın yüzde otuzunu aşamaz. Nüfusu 10.000'in altında olan belediyelerde bu oran yüzde kırk olarak uygulanır. Yıl içerisinde aylık ve ücretlerde beklenmedik bir artışın meydana gelmesi sonucunda personel giderlerinin söz konusu oranları aşması durumunda, cari yıl ve izleyen yıllarda personel giderleri bu oranların altına ininceye kadar yeni personel alımı yapılamaz. Yeni personel alımı nedeniyle bu oranın aşılması sebebiyle oluşacak kamu zararı, zararın oluştuğu tarihten itibaren hesaplanacak kanunî faiziyle birlikte belediye başkanından tahsil edilir. Personelin her türlü alacakları zamanında ve öncelikle ödenir.” hükmü yer almaktadır.

Diğer taraftan, Danıştay Onikinci Dairesinin 06.02.2020 tarih ve E:2019/589, K:2020/1009 sayılı kararında; “…5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 49. maddesinde öngörülen; belediyelerin yıllık toplam personel giderlerinin, gerçekleşen en son yıl bütçe gelirlerinin 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'na göre belirlenecek yeniden değerleme katsayısı ile çarpımı sonucunda bulunacak miktarın yüzde otuzunu aşamayacağı ve yıl içerisinde aylık ve ücretlerde beklenmedik bir artışın meydana gelmesi sonucunda personel giderlerinin söz konusu oranları aşması durumunda cari yıl ve izleyen yıllarda personel giderleri bu oranın altına ininceye kadar yeni personel alımı yapılamayacağına ilişkin düzenlemenin, ilgili oranlar aşıldıktan sonra idare tarafından yeni personel alımının yapılmamasına ilişkin olduğu, bu düzenlemenin mevcut personelin görevine son vermek ya da sözleşmesini yenilememek suretiyle dengenin sağlanmasını öngörmediği, davacının görevinde yetersiz veya başarısız olduğuna ilişkin yeterli ve somut bir tespit bulunmaması ve hizmetine ihtiyaç duyulmadığının somut bilgi ve belgelerle ortaya konulamaması hususları da gözönüne alındığında, davacının hizmet sözleşmesinin yenilenmemesine ilişkin dava konusu işlemin haklı bir nedene dayanmadığı, bu nedenle de hukuka aykırı olduğu sonucuna varılmaktadır. Bu itibarla, davanın reddine yönelik … İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır...” şeklinde hüküm tesis edilmiştir. Ayrıca, sözleşmeli personelin sözleşmesinin yenilenmemesi üzerine açtığı davada, Eskişehir 2. İdare Mahkemesince 30.05.2019 tarih ve E:2019/100, K:2019/255 sayılı karar ile dava konusu işlemin iptaline karar verilmiş olup, söz konusu karara yapılan itiraz Eskişehir Bölge İdare Mahkemesinin 18.04.2019 tarih ve K:2019/110 sayılı kararı ile reddedilmiştir.

Yukarıdaki mevzuat hükümleri ve Mahkeme kararları incelendiğinde; Kanunda geçen “…cari yıl ve izleyen yıllarda personel giderleri bu oranların altına ininceye kadar yeni personel alımı yapılamaz…” ifadesinden yeni personel alınmasına kısıtlama getirildiği, yine Danıştay Onikinci Dairesinin söz konusu kararında da, Kanundaki kısıtlamanın yeni personel alımına yönelik olduğu ve mevcut personelin sözleşmesinin yenilenmemesi sonucunu doğurmayacağına hükmedilmiştir. Bu itibarla, mevcut çalıştırılan sözleşmeli personelin sözleşmelerinin yenilenmesinin yeni personel alımı olarak görülemeyeceği, dolayısıyla bahse konu personelin sözleşmelerinin yenilenmesi gerektiği değerlendirilmektedir.

Öte yandan, Mahalli İdareler Genel Müdürlüğünün Görevlerinin Devir ve Tasfiyesine İlişkin Protokolde “Mülkiye müfettişleri ve mahalli idareler kontrolörleri tarafından düzenlenen raporlarda belirtilen kamu zararlarına ilişkin iş ve işlemleri yürütmek,” İçişleri Bakanlığının yürüteceği hizmetler arasında sayıldığından ilgi (a) yazınız ilgisi nedeniyle ilgi (b) yazımızla İçişleri Bakanlığı İller İdaresi Genel Müdürlüğüne gönderilmiştir.