İlgi (c) yazı ile Belediyeniz emlak vergisi mükelleflerinden ……. Partisi Genel Merkezi'nin 31.05.2021 tarihli dilekçe ile mülkiyeti partilerine ait olan …….. ili …….. ilçesi ……… Mahallesi …….. ada …….. parselde bulunan ……nolu mesken vasıflı taşınmaz için daimi emlak vergi muafiyetinden yararlanmak için belediyenizden talepte bulundukları, 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu’nda siyasi partilerin emlak vergi muafiyeti kapsamında olduğuna dair herhangi bir hüküm bulunmadığı için daimi muafiyet işleminin uygulanıp uygulanmayacağı konusunda tereddüt hasıl olduğundan Bakanlığımız görüşü talep edilmiştir.

Bilindiği üzere 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu’nun 1 inci maddesinde “Türkiye sınırları içinde bulunan binalar bu kanun hükümlerine göre Bina Vergisine tabidir.” hükmü,

“Bina tabiri” başlıklı 2 nci maddesinde “Bu kanundaki bina tabiri, yapıldığı madde ne olursa olsun, gerek karada gerek su üzerindeki sabit inşaatın hepsini kapsar.

Bu kanunun uygulanmasında Vergi Usul Kanununda yazılı bina mütemmimleri de bina ile birlikte nazara alınır.

Yüzer havuzlar, sair yüzer yapılar, çadırlar ve nakil vasıtalarına takılıp çekilebilen seyyar evler ve benzerleri bina sayılmaz.” hükmü,

“Mükellef” başlıklı 3 üncü maddesinde “Bina Vergisini, binanın maliki, varsa intifa hakkı sahibi, her ikisi de yoksa binaya malik gibi tasarruf edenler öder.

Bir binaya paylı mülkiyet halinde malik olanlar, hisseleri oranında mükelleftirler. Elbirliği mülkiyette malikler vergiden müteselsilen sorumlu olurlar.” hükmü,

“Daimi muaflıklar” başlıklı 4 üncü maddesinde “Aşağıda yazılı binalar, kiraya verilmemek (24/11/1994 tarihli ve 4046 sayılı Kanun kapsamında yapılan işletme hakkı devirleri hariç) şartıyla Bina Vergisinden daimi olarak muaftır. ( (a), (b), (s), (y) ve (z) fıkraları için kiraya verilmeme şartı aranmaz.)

…

e) Kamu menfaatlerine yararlı derneklere ait binalar (Kurumlar Vergisine tabi işletmelere ait olmamaları veya bunlara tahsis edilmiş bulunmamaları şartiyle);

…” hükmü ile bina vergisinden geçici muaf olan binalar söz konusu Kanun’un 5 inci maddesinde sayılmıştır.

Mezkûr Kanun’un 12 nci maddesinde “Türkiye sınırları içinde bulunan arazi ve arsalar bu kanun hükümlerine göre Arazi Vergisine tabidir.

Belediye sınırları içinde belediyece parsellenmiş arazi arsa sayılır.

Belediye sınırları içinde veya dışında bulunan parsellenmemiş araziden hangilerinin bu kanuna göre arsa sayılacağı Cumhurbaşkanı kararı ile belli edilir.

Aksine hüküm olmadıkça bu kanunun diğer maddelerinde yer alan arazi tabiri arsaları da kapsar” hükmü,

“Mükellef” başlıklı 13 üncü maddesinde “Arazi Vergisini, arazinin maliki, varsa intifa hakkı sahibi, her ikisi de yoksa araziye malik gibi tasarruf edenler öder.

Bir araziye paylı mülkiyet halinde malik olanlar, hisseleri oranında mükelleftirler. Elbirliği mülkiyette malikler vergiden müteselsilen sorumlu olurlar.

Mülkiyeti ihtilaflı bulunan arazi için mutasarrıfı bulunmıyan kişiler tarafından ödenen Arazi Vergileri ihtilafın ödeme yapan aleyhine sonuçlanması halinde ihtilafla ilgili bulunanların karar tarihinden itibaren bir yıl içerisinde başvurmaları şartiyle kendilerine ret ve iade olunur.” hükmü,

Söz konusu Kanun’un 14 üncü maddesinde “Aşağıda yazılı arazi kiraya verilmemek (24.11.1994 tarihli ve 4046 sayılı Kanun kapsamında yapılan işletme hakkı devirleri hariç) şartıyla Arazi Vergisinden daimi olarak muaftır. ((a), (b), (f), (ı) ve (j) fıkralarındaki arazi için kiraya verilmeme şartı aranmaz.)

…

c) Kamu menfaatlerine yararlı derneklere ait arazi (Kurumlar Vergisine tabi işletmelere ait olmamaları veya bunlara tahsis edilmiş bulunmamaları şartiyle);

…” hükmü ile arazi vergisinden daimi muaf olan arazi ve arsalar belirtilmiştir.

Diğer taraftan 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’nun 3 üncü maddesinde “Siyasi partiler, Anayasa ve kanunlara uygun olarak; Cumhurbaşkanı milletvekili ve mahalli idareler seçimleri yoluyla, tüzük ve programlarında belirlenen görüşleri doğrultusunda çalışmaları ve açık propagandaları ile milli iradenin oluşmasını sağlayarak demokratik bir Devlet ve toplum düzeni içinde ülkenin çağdaş medeniyet seviyesine ulaşması amacını güden ve ülke çapında faaliyet göstermek üzere teşkilatlanan tüzel kişiliğe sahip kuruluşlardır.” hükmü,

“Kamu yararına dernek sayılmama” başlıklı 34 üncü maddesinde “22 Kasım 1972 tarihli ve 1630 sayılı Dernekler Kanununun kamu yararına çalışan dernek sayılma hükümleri siyasi partiler hakkında uygulanmaz.” hükmü,

“Diğer kanunların genel olarak uygulanacak hükümleri” başlıklı 121 inci maddesinde “Türk Kanunu Medenisi ile Dernekler Kanununun ve dernekler hakkında uygulanan diğer kanunların bu Kanuna aykırı olmayan hükümleri, siyasi partiler hakkında da uygulanır.

…” hükmü yer almaktadır.

Gelir İdaresi Başkanlığının ilgi (a) da kayıtlı yazısında “…

Ayrıca 4/11/2004 tarihli ve 5253 Dernekler Kanunun 34 üncü maddesinde, "Diğer kanunlarda, 3512 sayılı Cemiyetler Kanunu, 1630 sayılı Dernekler Kanunu veya 2908 sayılı Dernekler Kanunu ile bunların ek ve değişikliklerine veya belli maddelerine yapılan atıflar, bu Kanuna veya bu Kanunun aynı konuları düzenleyen madde veya maddelerine yapılmış sayılır. Bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde aynı konuları düzenleyen 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun ilgili hükümlerine atıf yapılmış sayılır." hükmüne yer verilmiştir.

Bu itibarla, emlak vergisi muafiyetinin kamu menfaatlerine yararlı derneklere tanındığı, ancak 2820 sayılı Kanunun 34 üncü maddesi gereğince 1630 sayılı Kanunun kamu yararına çalışan dernek sayılma hükümlerinin siyasi partiler hakkında uygulanmayacağı dikkate alındığında, siyasi partilerin sahibi oldukları taşınmazların emlak vergisinden muaf tutulması mümkün bulunmamaktadır.” denilmektedir.

Yukarıda belirtilen hükümlerin değerlendirilmesinde Türkiye sınırları içerisinde bulunan bina, arazi ve arsaların emlak vergisine tabi olduğu, emlak vergisinden muaf olan taşınmazların 1319 sayılı Kanun’da maddeler halinde sayıldığı, kamu yararına çalışan derneklere ait bina, arazi ve arsaların kiraya verilmemek şartıyla emlak vergisinden daimi muaf oldukları, 2820 sayılı Kanun’un 34 üncü maddesi gereğince 1630 sayılı Kanun’un kamu yararına çalışan dernek sayılma hükümlerinin siyasi partilere uygulanmayacağı hükmü çerçevesinde siyasi partilerin sahibi oldukları taşınmazların emlak vergisine tabi olacağı değerlendirilmektedir.