Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğü tarafından sözleşmeli personelin net sözleşme ücretlerinin tespiti belediye meclisince Ocak ayı içerisinde yapılmış olup vergi istisna tutarının ödenip ödenmeyeceğine ilişkin tereddüde düşülmesi üzerine Hazine ve Maliye Bakanlığının konuya ilişkin görüşü çerçevesinde ödenmeyeceği anlaşıldığından bahisle sözleşme ücretlerinin yeniden tespit edilip edilmeyeceği hususunda verilen görüş aşağıdaki gibidir.

Bilindiği üzere, 3/7/2005 tarihli 5393 sayılı Belediye Kanununun 49 uncu maddesinde “...Belediye ve bağlı kuruluşlarında, norm kadroya uygun olarak çevre, sağlık, veterinerlik, teknik, hukuk, ekonomi, bilişim ve iletişim, plânlama, araştırma ve geliştirme, eğitim ve danışmanlık alanlarında avukat, mimar, mühendis, şehir ve bölge plâncısı, çözümleyici ve programcı, tabip, uzman tabip, ebe, hemşire, veteriner, kimyager, teknisyen ve tekniker gibi uzman ve teknik personel yıllık sözleşme ile çalıştırılabilir. Sözleşmeli personel eliyle yürütülen hizmetlere ilişkin boş kadrolara ayrıca atama yapılamaz. Bu personelin, yürütecekleri hizmetler için ihdas edilmiş kadro unvanının gerektirdiği nitelikleri taşımaları şarttır. Bu fıkra uyarınca sözleşmeli olarak istihdam edileceklere ödenecek net ücret, söz konusu kadro unvanı için birinci derecenin birinci kademesi esas alınmak suretiyle 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa göre tespit edilecek her türlü ödemeler toplamının net tutarının yüzde 25 fazlasını geçmemek üzere belediye meclisi kararıyla belirlenir…

Üçüncü ve dördüncü fıkra hükümleri uyarınca çalıştırılacak personele her ne ad altında olursa olsun sözleşme ücreti dışında herhangi bir ödeme yapılmaz ve ücret mahiyetinde aynî ya da nakdî menfaat temin edilmez. Bu personel hakkında bu Kanunla düzenlenmeyen hususlarda vize şartı aranmaksızın 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (B) fıkrasına göre istihdam edilenler hakkındaki hükümler uygulanır. Bu personele ait sözleşme örnekleri sözleşmenin imzalanmasını izleyen 30 gün içinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığına gönderilir. Dördüncü fıkrada sayılan unvanlara ilişkin hizmetler dışında kalmak ve o hizmet için ihdas edilmiş kadro bulunmamak kaydıyla, Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca üçüncü fıkra çerçevesinde sözleşmeli personel istihdamı uygun görülmüş olan kadro unvanlarına ilişkin görevlerde, 657 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin (B) fıkrasına göre münhasıran kısmi süreli olarak sözleşmeli personel çalıştırılabilir.” hükmü yer almaktadır.

Diğer taraftan, Hazine ve Maliye Bakanlığı Kamu Mali Yönetim ve Dönüşüm Genel Müdürlüğünün 6/1/2022 tarihli ve 3 Sıra No'lu Genelgesinde, "Bu itibarla, 5393 sayılı Belediye Kanununun 49 uncu maddesi çerçevesinde 2022 yılında sözleşmeli personel olarak çalıştırılacakların sözleşmelerinin düzenlenmesinde, sözleşme ücretlerinin tespitinde ve ödenmesinde aşağıda belirtilen hususlara uygun olarak işlem tesis edilmesi gerekmektedir.

1- 5393 sayılı Kanunun 49 uncu maddesinin üçüncü ve dördüncü fıkraları gereğince düzenlenecek sözleşme örnekleri ilgisine göre Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı veya İçişleri Bakanlığına gönderilecektir.

2- 5393 sayılı Kanunun 49 uncu maddesi çerçevesinde çalıştırılacak sözleşmeli personel için 1/1/2022 tarihinden itibaren geçerli olan aylık net ücret tavanları yukarıda belirtilen katsayı rakamları dikkate alınmak suretiyle unvanlar itibarıyla hesaplanmış ve ekli (1) Sayılı Cetvel'de gösterilmiştir. Buna göre;

a) Belediyeler ve il özel idareleri ile mahalli idare birliklerinin meclisleri veya büyükşehir belediyeleri bağlı kuruluşlarının yönetim kurulları, 5393 sayılı Kanunun 49 uncu maddesi çerçevesinde 1/1/2022 tarihinden sonra da çalıştırılmaya devam olunacak veya 2022 yılında ilk defa istihdam edilmeye başlanacak sözleşmeli personel için ekli (1) Sayılı Cetvel'de gösterilen ücret tavanlarını aşmamak kaydıyla net ücret tespitine yetkilidir.

b) 5393 sayılı Kanunun 49 uncu maddesi çerçevesinde 2021 yılında çalıştırılan sözleşmeli personelden 2022 yılında da görevlerine devam etmeleri uygun görülenlerin net ücretlerinin tespitine ilişkin yetkili meclis veya yönetim kurulu kararı 2022 yılı Ocak ayı içerisinde alınacak ve ilgililerle 1/1/2022 tarihinden itibaren geçerli olacak şekilde yapılacak sözleşmelerin yenileme işlemleri de yine 2022 yılı Ocak ayı içerisinde tamamlanacaktır. Yenilenen bu sözleşme örnekleri ile birlikte sözleşmenin imzalandığı tarihteki memur kadrolarının kadro unvan ve dereceleri itibarıyla dolu-boş durumlarını gösteren cetvellerin, sözleşmeli personele ödenecek net ücretin tespitine ilişkin meclis kararının ve sözleşmeli personel olarak çalıştırılacakların öğrenim durumlarını gösterir belgenin bir örneği de en geç 1/2/2022 tarihine kadar ilgisine göre Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı veya İçişleri Bakanlığına gönderilecektir." denilmiştir.

Yine, adı geçen Bakanlığın 22/1/2022 tarihli ve 6 Sıra No'lu Genelgesinde, "Belediyeler ve il özel idareleri ile mahalli idare birliklerinin meclisleri veya büyükşehir belediyeleri bağlı kuruluşlarının yönetim kurulları, bu Genelgeye ekli (1) Sayılı Cetvel ile yeniden belirlenen ücret tavanlarını aşmamak kaydıyla 2022 yılı Şubat ayı sonuna kadar, 6/1/2022 tarihli ve 3 Sıra No'lu Genelge çerçevesinde belirlenen net ücretleri yeniden tespite yetkilidir. Bu kapsamda sözleşme ücretleri yeniden tespit edilen sözleşmeli personel ile 1/1/2022 tarihinden geçerli olacak şekilde yapılacak sözleşmelerin yenileme işlemleri 2022 yılı Şubat ayı sonuna kadar tamamlanacaktır." denilmiştir.

Mezkûr Genelgelerde belirtilen net ücretin içine "vergi istisnası" olup olmadığı yönündeki tereddüt Hazine ve Maliye Bakanlığı Kamu Mali Yönetim ve Dönüşüm Genel Müdürlüğünün 21/3/2022 tarihli ve 1033761 sayılı yazısı ile açıklığa kavuşturulmuştur. Görüş yazısında, "Bakanlığımıza ait 22/1/2022 tarihli ve (6) sıra No'lu Genelge ile duyurulan net ücret tavanlarına esas alınan emsali Devlet memurunun net ücretinin hesaplanmasında da, 7349 sayılı Kanun ile yapılan bu değişikliğe paralel olarak anılan Kanunla getirilen vergi istisnası ayrıca dikkate alınmıştır.

Bu çerçevede, yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri ile açıklamaların birlikte değerlendirilmesinden, Bakanlığımıza ait (6) Sıra No'lu Genelgeye ekli (I) sayılı Cetvelde belirtilen net ücret tavan tutarları 7349 sayılı Kanun ile getirilen vergi istisnası dikkate alınmak suretiyle hesaplandığından, ilgili personel için belirlenen net sözleşme ücretlerine anılan Kanun ile getirilen istisna tutarının ilave edilmesine imkan bulunmamaktadır." denilmiştir.

Ayrıca, Bakanlığımızın 31/12/2022 tarihli ve 2021/26 sayılı Genelgesinde, "6- Sözleşmeli personele ödenecek ücret, ilgili kurumların meclisi tarafından ve 5393 sayılı Kanunun 49 uncu maddesinin üçüncü ve dördüncü fıkrasındaki hükümler dikkate alınarak net tutar olarak tespit olunacak ve her ayın başında peşin olarak ödenecektir. Ücretler, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından her yıl ocak ve temmuz aylarında yayımlanan "Mahalli İdarelerde Sözleşmeli Personel Olarak Çalıştırılacakların Ücret Tavanları" konulu genelgesinde yer alan ücret tavanı aşılmamak ve asgari ücretin altına düşülmemek kaydıyla belirlenecektir. Kurumların yetkili meclisleri tarafından ücret tespiti yapılmaksızın sözleşme imzalanmayacak ve sözleşmelerin başlangıç tarihi yukarıda belirtilen meclis kararından daha önceki bir tarih olarak belirlenmeyecektir. İlgililere sözleşmenin başlangıç tarihinden önceki dönemlere ilişkin olarak herhangi bir ücret veya başka bir mali hak verilmeyecektir. Yeni yılda da çalıştırılmaya devam edilmesi uygun görülenler için yeni yıl itibarıyla hesaplanacak ücret tavanı aşılmamak kaydıyla, ücret tespitine ilişkin meclis kararı mutlaka Ocak ayı içinde alınacak ve sözleşmelerin yenileme işlemleri de yine Ocak ayı içerisinde tamamlanacaktır.

Sözleşmeli personele 3/1/2012 tarihli ve 2012-2665 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Sözleşmeli Personele Ek Ödeme Yapılmasına Dair Karar gereğince ek ödeme yapılır. Ek ödeme yapılması için ayrıca bir meclis kararı alınmaz. Ek ödeme tutarının tespitinde sözleşmesinde belirtilen kadro unvanı ile sınırlı olmak üzere ve aynı mahalli idarede geçen hizmet süresi dikkate alınacaktır. Kısmi zamanlı olarak çalıştırılan sözleşmeli personele ek ödeme yapılmayacaktır." açıklamasına yer verilmiştir.

Öte yandan, 17/12/2021 tarihli ve 31692 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Asgari Ücret Tespit Komisyonu Kararına göre, 1/1/2022-31/12/2022 tarihleri arasını kapsayan asgari ücret net 4.253,40 TL, brüt ise 5.004,00 TL olarak belirlenmiştir.

Yukarıda yer verilen hüküm ve açıklamalar çerçevesinde, Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenen net tavan sözleşme ücretlerinin altında bir ücret belirlenmesinin mümkün olduğu, Belediyenizce yeni yılda sözleşmesi yenilenmesine karar verilen sözleşmeli personele ödenecek ücretin yukarıda belirtilen yasal sınırlar içinde tespit edildiği ve mevzuata uygun olduğu anlaşıldığından özel bir düzenleme olmaksızın yeni bir sözleşme ücreti tespiti için Ocak ayı dışında belediye meclisince karar alınamayacağı, ancak sözleşmesi yenilenenler dışında yeni sözleşmeli personel istihdamının söz konusu olması ve bu unvana ilişkin meclisçe bir ücret tespit edilmemiş olması halinde cari yıl sonuna kadar geçerli bir ücretin tespiti için belediye meclisinin karar alabileceği değerlendirilmektedir.