Konu hakkında Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğü tarafından verilen görüş yazısı aşağıdaki gibidir.

Başkanlığınızda 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi görev yapmakta olan personelin 2019 yılında İş Sağlığı ve Güvenliği Bölümünden (ön lisans), 2023 yılında ise Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Bölümünden (lisans) mezun olduğundan bahisle tekniker kadrosu için açılan unvan değişikliği sınavına girip giremeyeceğine ilişkin ilgi yazı incelenmiştir.

Bilindiği üzere, 2.7.2020 tarihli ve 31173 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Belediye ve Bağlı Kuruluşları ile Mahalli İdare Birlikleri Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmeliğin;

1 inci maddesinde, "(1) Bu Yönetmeliğin amacı, liyakat ve kariyer ilkeleri çerçevesinde, hizmet gerekleri ve personel planlaması esas alınarak, belediyeler ve bağlı kuruluşları ile bunların kurdukları birlik, müessese ve işletmelerde görev yapan Devlet memurlarının görevde yükselme ve unvan değişikliklerine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir." hükmü,

6 ncı maddesinde, "1) Görevde yükselme suretiyle atanacaklarda;

a) Görevde yükselme sınavında başarılı olmak,

b) 657 sayılı Kanunun 68 inci maddesinin (B) bendinde belirtilen şartları taşımak.

c) Bu Yönetmelik kapsamındaki kadrolara atanabilmek için son müracaat tarihi itibarıyla en az bir yıl süreyle atamanın yapılacağı yerel yönetimde çalışmış olmak,

genel şartları aranır. Ancak, ilan edilen kadro için yerel yönetimde bir yıl çalışma şartını taşıyan personel bulunmaması durumunda, söz konusu kadro için yapılacak başvuruda bu şart aranmaz." hükmü,

8 inci maddesinde, "(1) Unvan değişikliği suretiyle atanacaklarda aşağıdaki genel şartlar aranır:

a) Unvan değişikliği sınavında başarılı olmak.

b) 657 sayılı Kanunun 68 inci maddesinin (B) bendinde belirtilen şartları taşımak." hükmü yer almaktadır.

Hem görevde yükselme için hem de unvan değişikliği için aranılan özel şartlar açıkça sayılmış olup eğitim düzeyi de bu şartlar arasında yer almaktadır.

Mezkûr Yönetmeliğin 11 inci maddesinde, "(1) Görevde yükselme veya unvan değişikliği suretiyle atama yapılacak boş kadroların sınıfı, unvanı, derecesi, hangi birimde bulunduğu ve aranacak şartlar, her yılın 15 Ocak tarihine kadar duyurulur. İlgililerin müracaatları 1 Şubat tarihine kadar alınır. Duyuruda yazılı sınava ilişkin olarak Bakanlıkça belirlenen konu başlıklarına yer verilir.

(2) İlan edilen boş kadrolar için belirlenen başvuru tarihinin son günü itibarıyla aranan nitelikleri taşıyan personel, başvuru şartlarını taşıdığı farklı unvanlı kadrolardan sadece biri için duyuruda belirtilen şekilde başvuruda bulunabilir. Başvurular, ilanda belirtilmesi şartıyla elektronik ortamda da yapılabilir.

..." hükmü yer almaktadır.

Birden fazla öğrenim düzeyine sahip personelin hangi öğrenim düzeyi ile başvurabileceğine ilişkin bir hükme yer verilmemiştir.

Mülga Devlet Personel Başkanlığının 9.5.2016 tarihli ve 45812535-211.01.01-E.2838 sayılı görüş yazısında, "1-Mesleki veya teknik bir öğrenimin devamı niteliğindeki daha üst bir öğrenimden mezun olanların, söz konusu üst öğrenimle kazandıkları unvanlara ilişkin kadrolara başvuruda bulunmalarının mümkün bulunduğu; mesleki veya teknik öğrenim niteliğinde olsun veya olmasın, daha alt öğrenime ilişkin unvanlara ilişkin kadrolara başvurulmasının ise mümkün olmadığı; örneğin, öğrenimle "tekniker" unvanını ihraz eden bir personelin, üst öğrenim olarak "İşletme Fakültesinden mezun olması durumunda "tekniker" kadrosuna başvurmasının mümkün olduğu; üst öğrenim olarak "Mühendislik Fakültesinden mezun olması durumunda ise "tekniker" kadrosuna başvurmasının mümkün bulunmadığı;

2- Bu bağlamda, daha önce öğrenimle "teknisyen" unvanını ihraz eden ve daha sonra öğrenimle "tekniker" unvanını da kazanmış bulunan personelin, "teknisyen" unvanlı kadro için başvuruda bulunmasının mümkün olmadığı;

3- Teknik Eğitim Fakültesi mezunu olup, "teknik öğretmen" unvanını ihraz etmiş bulunan bir personelin, "tekniker" kadrosuna başvurmasının mümkün bulunmadığı,

4- Genel Yönetmeliğin geçici 3'üncü maddesinde yer alan, "Kurumlar, özel yönetmelikleriyle bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihte görevde bulunan personeli bakımından, 5 inci madde ile öngörülen öğrenim düzeyinin altında bir öğrenim düzeyi belirleyebilirler." hükmünün kurumlara takdir hakkı verdiği; kurumların söz konusu takdir hakkını kurumsal yönetmeliklerine bu doğrultuda bir hüküm koymak suretiyle yerine getirebileceği; ancak, "Yükseköğretim Üst Kuruluşları ile Yükseköğretim Kurumları Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği"nde buna ilişkin bir hükmün yer almadığı; dolayısıyla, lise mezunu bir personelin "şef' unvanlı kadro için başvuruda bulunmasının mümkün olmadığı,

mütalaa edilmektedir." denilmiştir.

Yükseköğretim Kurulu Başkanlığının 20.12.2021 tarihli ve E-39492672-900[900]-93830 sayılı yazısında ise, "657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'na tabi kadrolarda görev yapan personel için yapılan görevde yükselme ve unvan değişikliği sınavları adayların bilgi ölçme suretiyle puan esasına göre sıralanmasına yönelik olarak ve "eşitler arası yarışma" ve "fırsat eşitliği" ilkelerine uygun olarak gerçekleştirilmektedir. Ayrıca hukuksal durum itibariyle denk durumda olanların kendi aralarında yarışmalarının hakkaniyet gereği olduğu da açıktır.

Bu itibarla mesleki ve teknik bir öğretimin devamı niteliğindeki daha üst bir öğrenimden mezun olanların söz konusu üst öğrenimle kazandıkları unvanlara ilişkin kadrolara/unvanlara başvuruda bulunmaları mümkün olmakla beraber mesleki ve teknik bir öğretime dayalı alt bir unvana ilişkin kadrolara/unvanlara başvuruda bulunmalarının mümkün olmadığı değerlendirilmektedir." denilmiştir.

Bu itibarla, 2019 yılında İş Sağlığı ve Güvenliği Bölümünden (ön lisans), 2023 yılında ise Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Bölümünden (lisans) mezun olan personelin tekniker kadrosu için açılan unvan değişikliği sınavına girmesinin mümkün olduğu mütalaa edilmektedir.