Konuya dair Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğü tarafından verilen görüş yazısı aşağıdaki gibidir.

Bilindiği üzere, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun ek 43 üncü maddesinde, "Doğum yapan memurlar doğum sonrası analık izninin veya 104 üncü maddenin (F) fıkrası uyarınca kullanılan iznin, eşi doğum yapan memurlar ise babalık izninin bitiminden, ilgili mevzuatı uyarınca çocuğun mecburi ilköğretim çağının başladığı tarihi takip eden ay başına kadar olan dönemde, ayrıca süt izni verilmeksizin haftalık çalışma saatlerinin normal çalışma süresinin yarısı olarak düzenlenmesini talep edebilirler. Bu kapsamda yarım zamanlı çalışmaya başlayan memur, aynı çocuk için bir daha bu haktan yararlanmamak kaydıyla başvuru tarihini izleyen ay başından geçerli olmak üzere normal zamanlı çalışmaya dönebilir.

Bu fıkra hükmünden yararlanan memura, yarım zamanlı çalışmaya başladığı tarihi izleyen ay başından itibaren, mali haklar ile sosyal yardımlarına ilişkin her bir ödeme unsurunun yarısı esas alınarak ödeme yapılır. Bunların fiili çalışmaya bağlı ödemeleri hakkında ise ilgili mevzuat hükümleri uygulanmaya devam olunur. Derece yükselmesi ile kademe ilerlemesi için aranan süreler açısından bu şekilde çalışılan dönemdeki hizmet süreleri yarım olarak dikkate alınır.

Bu kapsamdaki memurun çalışma saatleri ilgili kurum tarafından belirlenir. Bir çocuğu eşiyle birlikte veya münferit olarak evlat edinen memurlar ile memur olmayan eşin münferit olarak evlat edinmesi hâlinde memur olan eşleri de istekleri üzerine çocuğun fiilen teslim edildiği tarihten veya 104 üncü maddenin (A) fıkrası uyarınca sekiz haftalık izin verilmesi ya da aynı maddenin (F) fıkrası uyarınca izin kullanılması hâlinde bu izinlerin bitiminden itibaren bu fıkra hükümlerinden yararlanır.

Yarım zamanlı çalışma hakkının kullanımına ilişkin usul ve esaslar ile bu haktan yararlanamayacak memurları; hizmet sınıfı, kadro unvanı, kurum veya teşkilat bazında birlikte veya ayrı ayrı belirlemeye Cumhurbaşkanı yetkilidir." hükmü yer almaktadır.

Diğer taraftan, 18.7.2025 tarihli ve 32959 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Devlet Memurlarının Yarım Zamanlı Çalışma Hakkının Kullanımına İlişkin Yönetmeliğin 4 üncü maddesinde, mecburi ilköğretim çağının başladığı tarih, "Çocukların, 222 sayılı Kanun ile 26/7/2014 tarihli ve 29072 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı Okul Öncesi Eğitim ve İlköğretim Kurumları Yönetmeliği gereğince belirlenen, ilkokula başlama tarihini," olarak tanımlanmıştır.

Mezkûr Yönetmeliğin 5 inci maddesinde, "(1) Doğum yapan kadın memurun yarım zamanlı çalışma dönemi, doğum sonrası analık izninin veya 657 sayılı Kanunun 104 üncü maddesinin (F) fıkrası gereğince kullanılan iznin bitiminden itibaren çocuğun mecburi ilköğretim çağının başladığı tarihi takip eden ay başına kadar olan dönemdir.

(2) Eşi doğum yapan memurun yarım zamanlı çalışma dönemi, babalık izninin bitiminden itibaren çocuğun mecburi ilköğretim çağının başladığı tarihi takip eden ay başına kadar olan dönemdir.

(3) Bir çocuğu eşiyle birlikte veya münferit olarak evlat edinen memurlar ile memur olmayan eşin münferit olarak evlat edinmesi hâlinde memurun yarım zamanlı çalışma dönemi, evlat edinilen çocuğun fiilen teslim edildiği tarihten veya 657 sayılı Kanunun 104 üncü maddesinin (A) fıkrası gereğince verilen sekiz haftalık iznin ya da aynı maddenin (F) fıkrası gereğince kullanılan iznin bitiminden itibaren çocuğun mecburi ilköğretim çağının başladığı tarihi takip eden ay başına kadar olan dönemdir." hükmü ile yarım zamanlı çalışma dönemi tanımlanmıştır.

Diğer taraftan, anılan Yönetmeliğin 6 ncı maddesinde, "(1) Doğum hâlinde memurun, yarım zamanlı çalışma hakkından yararlanabilmesi için;

a) Kendisinin veya eşinin doğum yapmış olması,

b) Çocuğunun sağ olması,

c) 16 ncı madde hükümleri saklı kalmak kaydıyla, aynı çocuk için daha önce bu haktan yararlanmamış olması,

ç) Kadro ünvanının, yarım zamanlı çalışma hakkından yararlanamayacak kadro ünvanları arasında yer almıyor olması,

d) Talepte bulunması,

şarttır.

(2) Bir çocuğu eşiyle birlikte veya münferit olarak evlat edinen memur ile memur olmayan eşin münferit olarak evlat edinmesi hâlinde memurun yarım zamanlı çalışma hakkından yararlanabilmesi için;

a) 16 ncı madde hükümleri saklı kalmak kaydıyla, aynı çocuk için daha önce bu haktan yararlanmamış olması,

b) Kadro ünvanının, yarım zamanlı çalışma hakkından yararlanamayacak kadro ünvanları arasında yer almıyor olması,

c) Talepte bulunması,

şarttır." hükmü ile yarım zamanlı çalışma hakkından yararlanacaklara ilişkin düzenleme yapılmıştır.

Ayrıca, mezkûr Yönetmeliğin 7 nci maddesinin birinci fıkrasında "Memur, yarım zamanlı çalışma dönemi içindeki herhangi bir zamanda, yarım zamanlı çalışmayı kurumundan talep edebilir." hükmü ile yarım zamanlı çalışmadan yararlanacak olanların müracaat edebilecekleri dönem belirtilmektedir.

Bu minvalde, 657 sayılı Kanuna tabi memur olarak görev yapan personelin doğum yapması nedeniyle analık izninin bitim tarihi itibarıyla veya 657 sayılı Kanunun 104 üncü maddesinin (F) fıkrası gereğince kullanılan iznin bitiminden itibaren çocuğun mecburi ilköğretim çağının başladığı tarihi takip eden ay başına kadar olan dönemde yarım zamanlı çalışma hakkı bulunmaktadır.

Bu itibarla, ilgili personelin halen kullanmakta olduğu ücretsiz iznin bitim tarihi olan 14.09.2025 tarihinden itibaren çocuğun mecburi ilköğretim çağının başladığı tarihi takip eden ay başına kadar olan kalan dönemde yarım zamanlı çalışma hakkı bulunduğu mütalaa edilmektedir.